ใส่เฝือกอยู่จะวิ่งได้มั้ย | 7 comments:

สำหรับนักวิ่ง การต้องหยุดวิ่งไม่ว่าจะด้วยอาการบาดเจ็บใดๆ ช่างเป็นเรื่องที่แสนทรมาน นักวิ่งมักถูกชักนำจากความเป็นห่วงความฟิตของตนเอง หรือไม่ก็จากสารแห่งความสุขอย่างเอนโดฟิน ให้พยายามหาหนทางกลับมาวิ่งให้เร็วที่สุด 

เป็นที่รู้กันอยู่แล้วว่าในกรณีที่บาดเจ็บกล้ามเนื้อและเส้นเอ็นเนื่องมาจากการวิ่ง เราจะต้องหยุดวิ่งและรักษา(หรือปล่อยไว้เฉยๆรอมันเยียวยาตัวเอง)ให้หายเสียก่อน จากนั้นควรพักต่ออีกเป็นเวลาเท่ากับที่บาดเจ็บมา  แต่ถ้าเป็นการบาดเจ็บจากสาเหตุอื่น แต่ร้ายแรงถึงขั้นกระดูกหักจนต้องใส่เฝือกเลยล่ะ นักวิ่งจำเป็นต้องรอจนถอดเฝือก (ซึ่งอาจต้องใช้เวลาเป็นเดือนหรือมากกว่านั้น) และกระดูกเชื่อมกัน 100% (ซึ่งต้องใช้เวลาอย่างต่ำ 3 เดือน) เลยหรือไม่ ... ถ้าคุณเป็นนักวิ่งใจเย็นมากกก คุณจะรอถึงวันนั้นก็ได้ แต่นักวิ่งทั่วไปใจร้อนดังเหตุผลที่กล่าวมาแล้วข้างต้น และคงต้องการคำตอบแบบอื่นมากกว่า

2 ปัจจัยที่ต้องพิจารณา

ขอแสดงความยินดีด้วย เพราะคำตอบคือ คุณจะวิ่งทั้งเฝือกเลยก็ได้ ขึ้นอยู่กับความพร้อมของคุณและตำแหน่งของเฝือก ความพร้อมก็เช่น หายปวดแผลแล้ว ขยับร่างกายได้โดยไม่รู้สึกเจ็บแปลบๆที่แผลแล้ว วิ่งเหยาะอยู่กับที่ได้อย่างไม่ลำบากแล้ว แต่สำคัญที่สุดก็คือ หมออนุญาตแล้ว

สำหรับกรณีของเราซึ่งกระดูกปลายแขนค่อนไปทางข้อมือหัก หมออนุญาตให้ออกกำลัง รวมทั้งวิ่งได้ เบาๆที่ไม่มีการกระแทก(เช่นปั่นจักรยานอยู่กับที่)ได้ตั้งแต่ใส่เฝือกวันแรก (เป็นคำถามแรกๆที่ถามหมอเลย) แต่เราไม่พร้อม วันแรกๆเราปวดแผล หลังจากนั้นในตอนกลางคืนเราต้องนอนหลับๆตื่นๆอยู่อีกเกือบ 2 อาทิตย์เพราะไม่รู้จะเอาแขนไปวางตรงไหนดีให้มันไม่เจ็บ กว่าจะเริ่มออกกำลังกายได้ก็เข้าวันที่สิบ และเมื่อครบ 2 อาทิตย์ ผลเอ็กซเรย์บอกว่ากระดูกเราเข้าที่แล้ว เหลือแค่รอเวลาให้มันเชื่อมกัน หมอจึงอนุญาตให้วิ่งได้ แต่เรารู้สึกว่ายังไม่พร้อม จึงออกกำลังกายด้วยการเดินเร็วเพื่อดูอาการของตัวเองก่อน กว่าจะรู้สึกเคลื่อนไหวคล่องแคล่วพร้อมวิ่งก็เข้าสัปดาห์ที่สี่พอดี

กลับมาพูดถึงปัจจัยอีกประการที่กำหนดว่าคุณจะวิ่งทั้งเฝือกได้หรือไม่ ซึ่งก็คือตำแหน่งของเฝือก แน่นอนถ้าคุณใส่เฝือกที่ขา ถึงจะพร้อมแค่ไหนก็วิ่งไม่ได้ แค่เดินยังยากเลย ตำแหน่ง(หรือในที่นี้จะเรียกตามชื่อทางเทคนิคของลักษณะเฝือก)ที่อนุญาตให้วิ่งได้มี 4 แบบ สามแบบแรกเกี่ยวกับกระดูกหักที่แขนทั้งสิ้น นั่นคือ เฝือกแขนแบบสั้น (short arm cast), เฝือกแขนแบบยาว (long arm cast) และเฝือกแขนแบบทรงกระบอก (arm cylinder cast) ดังแสดงในรูปด้านล่าง

ที่นักวิ่งสาวในรูปบนสุดใส่อยู่คือ long arm cast ส่วนที่เราใส่อยู่คือ short arm cast 

เฝือกชนิดที่สี่ที่อนุญาตให้ใส่วิ่งได้คือ แบบ shoulder spica cast ไม่รู้จะแปลเป็นไทยว่าอะไร แต่ดูแล้วน่าทรมานมาก เพราะเฝือกทั้งตัวตั้งแต่เอวยันข้อมือ ใช้ในกรณีกระดูกไหล่หัก 

คนที่ใส่เฝือกลักษณะนอกเหนือจากนี้ แม้จะเป็นการบาดเจ็บที่ห่างไกลจากขามากเช่นเฝือกแบบ Minerva สำหรับการบาดเจ็บที่คอและหลังส่วนบน ก็จะไม่ได้รับอนุญาตให้วิ่งอยู่ดี ดูรายละเอียดของเฝือกลักษณะต่างๆได้ที่ http://www.lpch.org/DiseaseHealthInfo/HealthLibrary/orthopaedics/casts.html

ข้อควรปฏิบัติเมื่อวิ่งทั้งเฝือก

ถ้ารักจะวิ่ง เฝือกไฟเบอร์กลาสจะทำให้ชีวิตคุณง่ายขึ้นทั้งน้ำหนักที่เบากว่า และคุณสมบัติที่กันน้ำได้ของมัน หมอจะเป็นคนวินิจฉัยเองว่าจะใส่เฝือกแบบไฟเบอร์กลาสให้คุณได้หรือไม่ เพราะความสามารถในการพยุงกระดูกสู้แบบปูนพลาสเตอร์ไม่ได้ และประกันสุขภาพอาจไม่ครอบคลุม นั่นหมายถึงคุณต้องจ่ายเงินเพิ่มนิดหน่อย (ลองถามดู เพราะถ้่าไม่ถาม คุณจะได้เฝือกปูนเป็น default) แต่ไม่ว่าคุณจะใส่เฝือกแบบไหน ข้อควรปฏิบัติก็มีเหมือนๆกัน ดังนี้

- ก่อนออกวิ่งผูกเชือกรองเท้าให้ดี เผื่อมันหลุดจะได้ไม่ต้องย่งโย่ยงหยกผูกกันกลางทางอีก

- พึงสังวรณ์ว่าเราใส่เฝือกอยู่ ความหนักของเฝือก และร่างกายที่ขาดสมดุลย่อมทำให้เราวิ่งช้ากว่าปกติอยู่แล้ว อย่าฝืนวิ่งเร็ว ให้คิดเสียว่าแค่ได้วิ่งก็บุญแล้ว 

- เลือกเส้นทางที่ปลอดภัย ถนนที่ดี เพราะถ้าเกิดหกล้มไปตอนนี้คุณมีแขนแค่ข้างเดียวไว้พยุงตัวเอง

- ถ้าเฝือกของคุณเป็นปูนพลาสเตอร์ อย่าวิ่งตากฝน เพราะเฝือกอาจจะแตกได้ ถ้าอยากวิ่งจริงๆ หาถุงครอบให้มิดชิด แต่ถ้าเป็นเฝือกไฟเบอร์กลาส โดนน้ำได้ไม่มีปัญหา แต่เราว่าอย่าดีกว่า เดี๋ยวลื่นล้ม ได้เฝือกเพิ่มอีกข้าง   

- ถ้าวิ่งนานๆ ส่วนปลายของเฝือกอาจเสียดสีผิวหนังจนระคายเคือง ป้องกันได้โดยหาวัสดุนุ่มๆเช่นสำลีมาหุ้มปลายเฝือก ฝรั่งแนะนำอีกอย่างคือทา isopropyl alcohol ที่ผิวหนังบริเวณที่จะถูกเสียดสี มันจะช่วยลดอาการระคายเคืองได้

- ถ้าเหงื่อออกเยอะความชื้นและเกลือจากเหงื่ออาจทำให้คุณคัน หรือเป็นสิวเป็นผื่นที่ใต้เฝือก ฝรั่งบอกให้กินยา anti-histamine กันไว้ก่อนแต่เราว่าทนเอาดีกว่า หลังวิ่งเสร็จก็เอาเฝือกผึ่งพัดลม หรือเอาดรายเป่าผมเลือกโหมดลมเย็นเป่าให้แห้งก็พอแล้ว ส่วนตัวแทบไม่เคยมีปัญหาเรื่องคันเพราะเฝือกของเราเป็นเฝือกปูนแบบประกบแขนบนล่างไว้เฉยๆแล้วพันทับด้วยผ้ายืด ทำให้ระบายอากาศได้ดี 

- ฝรั่งยังบอกให้กินยาในกลุ่มลดอาการปวดบวม (anti-inflammatory) เพื่อบรรเทาอาการปวดเมื่อยแขนเพราะเฝือกหนักอีกด้วย เช่น ibuprofen หรือ naproxen บอกไว้เป็นข้อมูลเฉยๆเพราะส่วนตัวไม่นิยมกินยาพร่ำเพรื่อ 

จบแล้ว ขอให้สนุกกับการวิ่งนะคะ หายเร็วๆ และระวังตัวอย่าให้ต้องใส่เฝือกจนต้องย้อนกลับมาหาข้อมูลที่โพสต์นี้อีก โชคดีค่ะ ^ ^

หมายเหตุ คำแนะนำอีกกระแสหนึ่งจากแพทย์คือ ไม่ควรวิ่ง ไม่ควรออกกำลังด้วยประการทั้งปวง เนื่องจากจะทำให้กระดูกสะเทือน เคลื่อนตัวผิดรูปได้ และที่สำคัญ ทำให้เฝือกหลวม ตามความเห็นของเรา คำแนะนำที่ขัดแย้งกันอย่างสิ้นเชิงของหมอเป็นเรื่องธรรมดามาก ก็ขึ้นกับเราแล้วล่ะว่าจะเชื่อสำนักไหน

reference

Running with an Cast on your arm, Krisha Jackson
เฝือกนั้นสำคัญไฉน, นพ.ธงชัย สุนทราภา